Wat is kanker?
Heel veel vragen
Op deze vraag kan niemand antwoord geven. Kanker krijgen is gewoon pech hebben, domme pech.
Nee, de behandelingen die je vader of moeder krijgt zijn bedoeld om de kankercellen weg te krijgen. Gelukkig lukt dat vaak, maar soms ook helaas niet. Het kan ook zijn dat de kankercellen niet weggaan maar ook niet groeien. Je vader of moeder kan dan nog een hele tijd blijven leven.
Kanker komt van het Griekse woord karnikos dat krab betekent. Een tumor is meestal niet gelijkmatig en rond maar heeft een soort sprieten. De ontdekkers van kanker vonden die sprieten op de poten van een krab lijken. KWF Kankerbestrijding heeft van die krab haar logo gemaakt.
Er zijn wel meer dan 100 verschillende soorten kanker. Elke soort heeft een andere naam. Zo is er borstkanker, darmkanker, longkanker, huidkanker, een hersentumor, bloedkanker (leukemie), enzovoorts.
Een tumor is een ander woord voor een kluitje zieke cellen. Sommige mensen hebben het over een gezwel of een knobbel. Let op: niet elke knobbel is kanker. Veel knobbels zijn goedaardig. Ze bestaan uit vet of uit cellen die niet ziek zijn en ook niet gaan zwerven. Bij kanker gaat het om kwaadaardige cellen.
Kankercellen cellen kunnen door het lichaam gaan zwerven. Op de plaats waar de kankercel terechtkomt kan een nieuwe tumor ontstaan. Dat noem je een uitzaaiing.
Kanker bestaat al heel lang. Bij opgravingen in Egypte zijn mummies gevonden van mensen die kanker hadden. De ziekte kanker is dus al heel oud.
Het kan, maar het hoeft niet. Van een paar soorten kanker weten we dat ze erfelijk kunnen zijn. En als de kanker erfelijk is, dan wil dat nog steeds niet zeggen dat jij het later ook krijgt. Als je volwassenbent mag je zelf beslissen of je dat wilt laten onderzoeken.
Sem: “Ik schrok mij dood toen ik hoorde dat opa nu ook kanker heeft. Gelukkig stelde de dokter mij gerust. Opa heeft prostaatkanker, papa longkanker en die twee soorten hebben niets met elkaar te maken.”
Maartje: “Omdat mijn oma, de zus van mijn oma en twee tante’s borstkanker hebben kan mijn moeder het ook krijgen. Daarom heeft ze haar borsten laten weghalen. Dat is best heftig. Ik denk er eigenlijk niet zoveel over na, maar af en toe wel. Dat snap je toch hè.”
Nee, er bestaan nog geen middelen om kanker te voorkomen. Maar je kunt wel proberen om de kans zo klein mogelijk te houden, Dat kan door zo gezond mogelijk te leven. Door jezelf flink in te smeren tegen de zon, een vaccinatie tegen het HPV-virus te halen en niet te gaan roken of vapen bijvoorbeeld. En natuurlijk door elke dag fruit en groente te eten en veel te bewegen.
Kanker is NIET besmettelijk. Je kunt vader of moeder dus gewoon een hand of een kus geven. En oh ja, vertel het ook even tegen je vrienden en vriendinnen want die denken soms ook dat kanker besmettelijk is.
Yoran: “Mijn vader heeft longkanker en elke keer als hij moest hoesten was ik bang dat ik het ook zou krijgen. Gelukkig hoorde ik laatst dat dat helemaal niet kan. De dokter vond het wel goed dat ik die vraag gesteld had!”
Ja, maar bij kinderen komt kanker veel minder vaak voor dan bij vaders, moeders, opa’s en oma’s. Zet 1000 mensen op een rij die kanker hebben dan zie je 995 volwassenen en maar 5 kinderen.
Ja, want net als een mensenlichaam bestaat ook een dierenlichaam uit cellen. Ook die cellen kunnen ziek worden en zich supersnel gaan delen.
Misschien kun je een klusje doen, de afwasmachine uitruimen, de tafel dekken of zelf je kamer opruimen. Een tekening maken of een gedicht schrijven helpt natuurlijk ook. Of je vader of moeder gewoon een knuffel geven.
Onderzoek
Behandeling
Veranderingen
Wat doet het jou?
Letteke: “Ik heb heel vaak buikpijn en ben vaak nog heel lang wakker. Mijn moeder zegt dat dat komt omdat ik bang ben.”
Pim: “Soms wil ik niet naar school. Dan ben ik bang dat er thuis iets gebeurt, dat mijn vader nóg zieker wordt bijvoorbeeld en dat ik er dan niet bij ben.”
Yannick: “Ik ben bang dat mijn moeder doodgaat.”
Sarah: “Ik droom wel eens dat ik alleen door het huis loop en papa en mama niet meer kan vinden. Dan word ik huilend wakker.”
Tim: “Ik begrijp het wel hoor, maar ik baal ervan dat ik steeds maar rustig moet zijn.”
Bas: “Gister heb ik iemand een mep gegeven. Ze scholden me uit voor kankerjoch. Ik had het helemaal gehad.”
Ella: “Soms ben ik gewoon boos op mijn zusje. Maar ja, die kan er natuurlijk ook niets aan doen.”
Jurriaan: “Toen papa moest huilen, moest ik ook huilen.”
Sarah: “Ik ben best wel vaak verdrietig, maar ik wil niet dat mijn moeder dat ziet. Die heeft al genoeg aan haar hoofd. Als ik huil doe ik dat bij een vriendin.”
Leon: “Huilen is iets voor meisjes … Meestal ga ik gewoon voetballen. Dat helpt.”
Netteke: “Vroeger danste ze altijd door de kamer en zong ze gekke liedjes. Nu kan ze niks meer.”
Wow een contact-app!!
Heb jij een vader, moeder of andere naaste met kanker? Wil je graag chatten met kinderen of jongeren die hetzelfde meemaken? Dat kan!
- Ontdek dat je niet de enige bent
- Maak nieuwe vrienden
- Kom op onze APP!
Hoe werkt de inschrijving?
Nadat je je hebt ingeschreven BELLEN we jou of je ouders om kennis te maken en om te vragen of alles duidelijk is. Daarna krijg je de inlogcode. INLOGGEN en klaar! Je kunt nu gaan zoeken wie er allemaal al zijn en met wie je in contact wilt komen
School
Wat helpt?
Praten over kanker
De toekomst
Gelukkig worden heel veel vaders en moeders weer beter. De kanker blijft weg en de nare tijd van ziekenhuis, behandelingen en verdrietig zijn, is voorbij.
Sommige ouders zijn door de kanker en de behandelingen veranderd. Ze missen een borst, hebben een litteken of een stoma. Andere moeten elke dag oefeningen doen om weer sterker worden. Soms merk je aan de buitenkant niks, maar denken ze er nog vaak aan. Dan gaan ze wandelen, fietsen, tekenen, sporten of in de tuin klussen. Of ze gaan met iemand praten. Want dat helpt. Maar dat weet jij natuurlijk ook!
Natuurlijk moet je vader of moeder nog af en toe nog naar het ziekenhuis om te kijken of alles goed blijft gaan. Maar ook dat wordt na een tijdje minder. De kanker wordt een herinnering. Misschien denk je er later nog eens aan terug, misschien ook niet. Dat is allemaal goed.
Als het niet lukt om de kanker weg te krijgen, zijn er vaak nog medicijnen die ervoor zorgen dat de kankercellen zich nog een tijdje rustig houden. En als die medicijnen niet meer werken, zijn er soms weer nieuwe medicijnen. Het kan dus zijn dat de kankercellen blijven zitten, maar niet groeien of veranderen. Je vader of moeder kan zo dus heel lang blijven leven!
De kankercellen moeten natuurlijk wel goed in de gaten worden houden. Dus zal je vader of moeder vaak naar het ziekenhuis moeten. En misschien is je vader of moeder niet meer topfit. Ook moe en verdrietig zijn hoort erbij want het is best raar om te weten dat die kankercellen niet weggaan.
Als je vader of moeder doodgaat
Soms is iemand zo ziek dat de dokter denkt dat hij of zij snel dood zal gaan. Je zult je boos, verdrietig en bang voelen. Misschien heb je allerlei vragen zoals wanneer je vader of moeder doodgaat en hoe dat gaat. Praat erover met je ouders of de dokter.
Het is fijn om dingen te blijven doen. Een verhaal voorlezen, muffins bakken, een smoothie maken, misschien kunnen jullie een filmpje maken als herinnering.
Als je vader of moeder erge pijn heeft en in de war of bang is, kan de dokter medicijnen geven om te zorgen dat je vader of moeder niets meer voelt en gaat slapen. Als je nog iets wilt zeggen of een knuffel wilt geven, doe dat dan voordat de dokter deze medicijnen geeft. Het kan een paar dagen duren voordat je vader of moeder doodgaat.
Iemand die doodgaat slaapt steeds meer en heeft steeds minder eten en drinken nodig. Misschien wil je nog even bij je vader of moeder in bed kruipen, of wil je nog iets zeggen of schrijven. Of misschien hoop je dat het snel voorbij is. Het is niet raar als je dit denkt. Het is gewoon moeilijk als iemand van wie je houdt doodgaat.
Sommige vaders of moeders zijn zó ziek, dat ze niet meer verder willen leven. Ze vragen de dokter om hen te helpen dood te gaan. Dat heet euthanasie. Misschien begrijp je het niet, maar echt, je vader of moeder houdt heel veel van je. En toch gaat het niet meer. Geef nog een laatste knuffel of kus. De dokter geeft eerst een medicijn waardoor je ouder heel diep in slaap valt. Daarna een medicijn waardoor het hart stopt met kloppen.
Nadat vader of moeder dood is gegaan zal er een begrafenis of crematie komen. Misschien wil je iets schrijven of de kist beschilderen en komen je vrienden afscheid nemen. Misschien wil je muziek maken of zingen. Misschien wil je dit soort dingen juist liever niet. Dat is helemaal oké. En dan moet je verder zonder je vader of moeder. Het kan een hele tijd duren voordat je merkt dat het weer wat beter met je gaat.